«Κάθε τέχνη έχει τις ρίζες της στο ανθρώπινο μυαλό,
περισσότερο στις αντιδράσεις μας παρά στον ίδιο τον ορατό κόσμο, και ακριβώς επειδή η τέχνη είναι ¨αντιληπτική¨,
όλες οι παραστάσεις αναγνωρίζονται από το ύφος τους».
E.H.Gombrich, Art and Illusion

Κυριακή 14 Νοεμβρίου 2010

Η Γαλατού, περ.1660, Ρέικσμουζέουμ, Άμστερνταμ

Στην προηγούμενη ανάρτηση μιλήσαμε για τον Ολλανδό ζωγράφο Βερμέερ (1632-1675) και είδαμε σύντομα τη βιογραφία του. Το θέμα που θα μας απασχολήσει, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, είναι το πως απεικονίζονται οι γυναίκες της Ολλανδικής κοινωνίας μέσα στο έργο του.
Πρώτος πίνακας που θα αναλύσουμε είναι ο αγαπημένος μου που φέρει την ονομασία "Η Γαλατού'' ή "Η Υπηρέτρια που χύνει το γάλα", ο οποίος χρονολογείται γύρω στο 1660 και βρίσκεται στο Ρέικσμουζέουμ στο Άμστερνταμ.
Η σκηνή παίρνει μέρος σε ένα εσωτερικό χώρο σπιτιού και φωτίζεται διακριτικά από μια απαλή αχτίδα στα αριστερά από το παράθυρο. Η Ολλανδική τέχνη του 17ου αι. χαρακτηρίζεται όπως έχουμε αναφέρει ήδη από θέματα και φόρμες που συνάδουν με την εσωτερική διακόσμηση: σκηνές καθημερινότητας, προσωπογραφίες και νεκρές φύσεις.
Τα αντικείμενα στο τοίχο  υποδηλώνουν το κοινωνικό περιβάλλον και  μας δίνουν πληροφορίες για το  σπίτι που στεγάζει το νοικοκυριό. Στο τραπέζι η νεκρή φύση έχει αποδοθεί με επιδέξιο ρεαλισμό. Επιδεικνύουν, επίσης, την ικανότητα του Βερμέερ να προσαρμόζει τη ζωγραφική του για να αποδώσει εύστοχα διαφορετικές επιφάνειες και δομές.

Η φιγούρα της γυναίκας είναι προφανώς η αλληγορία της ίδιας της ζωγραφικής καθώς έχει πάνω της τα τρία βασικά χρώματα: κίτρινο, μπλε, κόκκινο και είναι τόσο γοητευτική που μας κάνει σχεδόν να παραβλέψουμε τη φροντίδα με την οποία ζωγράφισε ο Βερμέερ την υπόλοιπη σκηνή. Η γυναικεία μορφή είναι ένα σοβαρό, γεροδεμένο κορίτσι που αποτελεί σχεδόν εμβληματική μορφή της Ολλανδίας του 17ου αιώνα. Είναι ευημερούσα και οικονόμα, σωματικά υγιής και ηθικά ενάρετη, χαρακτηριστικά τα οποία ο Βερμέερ φροντίζει να δώσει στις γυναίκες των έργων του. 

Ο πίνακας αυτός είναι διάσημος και θεωρείται ότι συμβολίζει την Ολλανδική αρετή της Οικονομίας, θεωρία που γίνεται άμεσα αντιληπτή εάν προσέξει κανείς το πόσο αποφασισμένη φαίνεται η γυναικεία μορφή ώστε να μην χυθεί ούτε σταγόνα γάλα. Το γάλα είχε σημαντική θέση στην Ολλανδική οικονομία. Έτσι, είναι μια καθημερινή σκηνή που της προδίδεται μεγαλύτερη έννοια, καθώς πρόκειται για μια ιεροτελεστία.

Αποτελεί, τέλος, ένα παραπέρα βήμα προς την κατεύθυνση της οπτικής εντύπωσης. Τα αντικείμενα προβάλλουν εδώ σαν αιώνιες φόρμες, τοποθετημένες σε έναν ιδανικό χώρο, ενώ ένας στιλπνός φωτισμός σκεπάζει πρόσωπα και αντικείμενα με την ίδια ψυχρή αποστασιοποίηση. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

My favorite paintings etc.

My favorite paintings etc.
Η Άνοιξη, περ.1478, Ουφίτσι, Φλωρεντία, Μποτιτσέλι.

Η Αφροδίτη και ο Άρης, 1485, Λονδίνο, Μποτιτσέλι

Η Γαλατού, 1660, Ρέικσμουζέουμ Άμστερνταμ, Vermeer

Μεταννοούσα Μαγδαληνή{με κερί που καπνίζει},1635-7,Λος Άντζελες,George de la Tour

Pietà, 1499,Βασιλική Αγίου Πέτρου, Βατικανό,Michelangelo