«Κάθε τέχνη έχει τις ρίζες της στο ανθρώπινο μυαλό,
περισσότερο στις αντιδράσεις μας παρά στον ίδιο τον ορατό κόσμο, και ακριβώς επειδή η τέχνη είναι ¨αντιληπτική¨,
όλες οι παραστάσεις αναγνωρίζονται από το ύφος τους».
E.H.Gombrich, Art and Illusion

Δευτέρα 23 Ιουνίου 2008

Πρώιμες Γραφές-Αίγυπτος, Νεολιθικά σημεία:

Η Αιγυπτιακή γραφή αποτελείται από ιερογλυφικά σημεία που έχουν αξία ιδεογράμματος αλλά και φωνητική. Είναι παράλληλα ιδεογράμματα και συλλαβογράμματα.
Η Αίγυπτος παρουσιάζει διαφορετική εξέλιξη από τη Μεσοποταμία. Το χαρ/κό της είναι η διάρκεια. Δεν υπάρχουν πόλεις-κράτη αλλά ένα μεγάλο κράτος και οι πόλεις είναι μικρότερες. Υπάρχει μια θεοκρατική ιδεολογία. Ο Φαραώ εκπροσωπεί την τάξη και την αρμονία. Το κράτος μερικές φορές εξασθενούσε (μεταβατικές περίοδοι). Η γραφή δεν εξυπηρετούσε αριθμητικές ανάγκες, εμφανίστηκε 1-2 αιώνες αργότερα από τη Μεσοποταμία. Η γραφή είχε μεγάλη διάρκεια στην Αίγυπτο και σταθερή σχέση με τη ζωγραφική(ιερογλυφικά), εμφανίστηκε γύρω στο 3100π.Χ.
Για τους λόγους που διαφέρει από τη Μεσοποταμία, αυτή η γραφή θεωρείται ανεξάρτητη. Τα πρώτα κείμενα δεν είναι οικονομικά, είναι ονόματα και τα συναντάμε σε ταφικές στήλες από την Άβυδο ή το νεκροταφείο του Βασιλιά. Τα Ιερογλυφικά ποτέ δεν απομακρύνθηκαν από τη ζωγραφική. Προσπαθούσαν ώστε να συμβάλλουν στο νόημα της εικόνας. Στις ταφικές πλάκες έγραφαν τα ονόματα τροφίμων και ποτών γιατί έτσι πίστευαν ότι θα έχει τη δύναμη, θα υπάρχει για πάντα και θα τα έχει ο νεκρός. Βλέπουμε στην Αίγυπτο μια διαφορετική σχέση με τη γραφή από ότι στη Μ.Ανατολή.
Οι επιγραφές στην Αίγυπτο είναι σε λίθο ή σε χαρτί για να διατηρείται η διάρκεια. Έκαναν επιγραφές που πίστευαν ότις θα τους συνόδευαν σε όλη τους τη ζωή και συνήθως περιέχουν ευφημιστικές φράσεις για το νεκρό. Τα πρώτα κείμενα είναι τα κείμενα των πυραμίδων και συνήθως περιγράφουν το ταξίδι του νεκρού αυτό τους ενδιαφέρει. Δέλτος=σύμπλεγμα γραμμάτων που περυτρυγυρίζεται από μια γραμμή οβάλ και περιέχει το όνομα του Φαραώ που έχει φωνητική-ηχητική αξία. η Δέλτος εμφανίζεται για πρώτη φορά σε μια εικόνα μετά το 2000, υπάρχει ο Φαραώ αριστερά τον οποίο προστατεύει μια θεότητα, που ίσως είναι η Ίσιδα.
Σύντομη περιγραφή της γραφήςà
Η γραφή αποτελείται από σημεία που αντιπροσωπεύουν μια έννοια. Καμιά φορά αφορά το πλαίσιο του αντικειμένου. Αφηρημένες έννοιες και ρήματα=ιδεογράμματα. Αυτή η γραφή αφήνει πολλά κενά και σιγά σιγά η ποσότητα των σημείων μεγαλώνει. Παράλληλα στα ίδια κείμενα υπάρχουν σημεία που είναι ήχοι. Το πρόβλημα είναι ότι όλα είναι σύμφωνα, δεν έγραψαν τα φωνήεντα και η ανάγνωση ήταν δύσκολη. Το τρίτο είδος των σημείων είναι τα προσδιοριστικά, πάλι ιδεογράμματα που μπαίνουν πλάι σε ένα άλλο ιδεόγραμμα για να το προσδιορίσουν. Όλα αυτά λειτουργούν μαζί, για αυτό είναι δύσκολο να διαβαστεί σε σχέση με τον χρόνο, το γένος και τον αριθμό. Οι γραφείς ήξεραν να τη χειρίζονται καλά, μάλιστα τους έφτιαχναν αγάλματα για να τους τιμήσουν. Οι λέξεις δεν χωρίζονται (δεν υπάρχουν σημεία στίξης, ούτε κεφαλαία). Έχουν σταθερό συντακτικό.
Η γραφή γράφεται συνήθως από δεξιά προς τα αριστερά αλλά μπορούν να χρησιμοποιήσουν κ άλλους τρόπους προκειμένου να επιτευχθεί καλή αισθητική. Εκτός από την αισθητική πλευρά έχουμε και το φαινόμενο της μετακίνησης ιδεογραμμάτων για αισθητικούς λόγους. Κατά την τιμητική προεγγραφη: όταν ένα πρόσωπο είναι σπουδαίο το βάζουν στην αρχή της φράσης. Πάντα όλα αυτά για λόγους συμμετρίας.
Πλάι στα ιερογλυφικά συναντάμε την εξέλιξη μιας γλώσσας επισεσυρμένης (πάνω σε παπύρους κ όλα τα γράμματα ενωμένα). Τέλος, την εποχή του Πτολεμαίου εμφανίζεται η δημοτική (πολύ απλή). Αρχίζουμε να έχουμε εκτός των άλλων κ λογοτεχνικά κείμενα παπύρων που εξιστορούν ιστορίες. Έτσι έχουμε για πρώτη φορά μυθοπλασία. Τα ιερογλυφικά καταργήθηκαν τον 4ο αιώνα με διαταγή του Θεοδοσίου να κλείσουν όλα τα ιερά.
Ο Champollion (Σαμπολιόν) είχε αγαπήσει πολύ την Αίγυπτο. Το 1922 αποκρυπτογράφησε τα ιερογλυφικά από τη στήλη της Ροζέτης, την οποία ανακάλυψε ο Μ.Ναπολέων με το στρατό του. Η στήλη αυτή ήταν τρίγλωσση=ελληνικά, ιεορογλυφικά, δημοτική γραφή. η στήλη ήταν της εποχής των Πτολεμαίων. Ένα από τα βοηθήματα στην αποκρυπτογράφηση ήταν ότι αναφέρονταν ονόματα γνωστά(Πτολεμαίος, Κλεοπάτρα) που τα κύκλωσαν με τη Δέλτο..
Υπάρχει ένα σύστημα καταγραφής, διαδεδομένο ευρέως στα Βαλκάνια, Ουγγαρία, Ουκρανία, Τρανουλβανία, ΕλλάδαàπρωτογραφήàVinsa,μια θέση νοτίως του Βελιγραδίου, απλώνεται από την αρχαιότερη νεολιθική. Εκεί βρέθηκαν σειρά από αντικείμενα. Έχουν γραμμικά σημεία και επαναλαμβανόμενα.
Υπάρχουν αντικείμαν με εγχάρακτη γραφή πάνω σε πηλό(σφονδύλια με επιγραφές, ειδώλια). Αποτελείται από σημεία που είναι είτε εικονίδια είτε γραμμικά. Αναρωτήθηκαν εάν αυτή η γραφή σχετίζεται με κάποια ινδοευρωπαική γλώσσα. Αλλά αυτό είναι αδύνατον ν’απαντηθεί διότι δεν είμαστε σίγουροι ούτε καν αν πρόκειται για γραφή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

My favorite paintings etc.

My favorite paintings etc.
Η Άνοιξη, περ.1478, Ουφίτσι, Φλωρεντία, Μποτιτσέλι.

Η Αφροδίτη και ο Άρης, 1485, Λονδίνο, Μποτιτσέλι

Η Γαλατού, 1660, Ρέικσμουζέουμ Άμστερνταμ, Vermeer

Μεταννοούσα Μαγδαληνή{με κερί που καπνίζει},1635-7,Λος Άντζελες,George de la Tour

Pietà, 1499,Βασιλική Αγίου Πέτρου, Βατικανό,Michelangelo