«Κάθε τέχνη έχει τις ρίζες της στο ανθρώπινο μυαλό,
περισσότερο στις αντιδράσεις μας παρά στον ίδιο τον ορατό κόσμο, και ακριβώς επειδή η τέχνη είναι ¨αντιληπτική¨,
όλες οι παραστάσεις αναγνωρίζονται από το ύφος τους».
E.H.Gombrich, Art and Illusion

Δευτέρα 23 Ιουνίου 2008

Πρώιμες Γραφές-Οι αρχές της γραφής στη Μεσοποταμία

Μέση Ανατολή Πριν από τη γραφή:
•Πριν από τη γραφή: οι βόλοι ή τα κέρματα ( calculi-tokens) που αποτελούν βοήθεια στην καταμέτρηση
•Οι απλοί βόλοι στη νεολιθική περίοδο συνδέονται με την διάδοση της γεωργίας
•Στο τέλος της 4ης χιλιετίας παρουσιάζεται το σύστημα των σύνθετων κερμάτων που συνδέεται με την αστικοποίηση.
Η εξέλιξη της γραφής εξαρτάται από την κοινωνία που υλοποιείται. Στη Συρία εμφανίζεται το φαινόμενο της νεολιθικοποίησης, που σημαίνει κοινωνίες που εγκαθίστανται μόνιμα και ζουν από ποικίλους τρόπους, όπως την καλλιέργεια φυτών. Όταν συμβαίνει αυτό το πράγμα, δημιουργούνται ανάγκες, όπως π.χ.ανάγκες που προκύπτουν από την αποθήκευση προιόντων. Αποθήκευση της συγκομιδής για έναν χρόνο και δημιουργείται σύστημα χρήσης αποθήκευσης. Μερικά πράγματα πρέπει να μετρηθούν, να υπολογιστούν. Η νεολιθικοποίηση συμβαίνει και κυρίως στη Συρία. Σε αυτά τα χωριά συναντιούνται βόλοι, δλδ κομμάτια ψημένου πηλού σε ομάδες. Οι βόλοι χρησιμοποιήθηκαν για τη μέτρηση και αντιπροσωπεύουν το πιο απλό σύστημα μέτρησης. Στο τέλος της 4ης χιλ.αλλάζουν κάποια πράγματα. Παρουσιάζεται το σύστημα των σύνθετων κερμάτων που συνδέεται με την αστικοποίηση. Πιο σύνθετες συνθήκες, οι βόλοι γίνονται πιο σύνθετοι και τα σχήματα τους έχουν κοιλότητεςàπιο σύνθετες οι μετρήσεις, συγκεντρώνονται σε ορισμένες θέσεις.
Στην κοιτίδα της γραφής την Μεσοποταμία, ένα από τα κοινότερα υλικά ήταν ο αργιλώδης πηλός. Σε αυτό το άφθονο και ανέξοδο φυσικό υλικό μπορεί κανείς να χαράξει, να γράψει, όσο θέλει και μάλιστα χρησιμοποιούνται εργαλεία τα εξίσου άφθονα και ανέξοδα καλάμια, που φυτρώνουν στα έλη αυτής της χώρας.
Ο πηλός για να μεταμορφωθεί σε πινακίδα γραφής χρειάζονται επεξεργασία. Το υλικό, αφού μαζευτεί πρέπει να πλαστεί, να κοπεί σε σχήμα και να λειανθεί τέλεια η μία πλευρά του, η κυρίως χρηστική, λιγότερο ή ανάποδη. Όταν η γραφή –χάραξη τελείωνε, ο γραφέας άπλωνε την πινακίδα του στον ήλιο να στεγνώσει και από την διαδικασία αυτή προέκυψε ένα υλικό στέρεο, όχι όμως τόσο, ώστε να επιζήσει στη διάρκεια του χρόνου. Μετά ακολουθούσε το ψήσιμο.
Στην Ουρούκ υπάρχουν μερικά στοιχεία. Είναι σημαντικό μέρος, εκεί υπάρχουν μεγάλα κέντρα που διοικούνται από ιερατεία και έπαιζαν ρόλο στην καταγραφή των προιόντων και στην συγκέντρωση τους.
Στο Eanna βρέθηκαν συγκεντρώσεις όπως και σε άλλα τμήματα της Συρίας. Γύρω στο 3350π.Χ., εμφανίζονται οι βόλοι σε μεγάλα συγκροτήματα ναών και σχετίζονται με οικονομικούς θεσμούς. Την ίδια εποχή εμφανίζεται και το φαινόμενο της σφράγισης, όπου αφήνουν ένα σημάδι σε υγρή και λασπώδη μάζα, η οποία κλέινει ένα προιόν. Ένα σχέδιο δλδ αποτυπωμένο σε σκληρό υλικό και το άφηναν να στεγνώσει. Το προιόν που έκλειναν με το σφράγισμα δεν άνοιγε παρά μόνο αν το έσπαγαν. Έτσι, φαίνεται αν το προιον έφτανε στον αποδέκτη (αφού ο αποδέκτης έπρεπε να το σπάσει).
Αυτή τη συνήθεια με τις σφραγίδες, τη βλέπουμε να διαδεδομένη στην Αίγυπτο, τη Μικρά Ασία και αλλού. Στη Eanna εμφανίζεται το φαινόμενο της σφράγισης που χρησιμοποιούσαν στην καλύτερη οργάνωση των αποθηκών. Οι βόλοι χρησίευαν ως απόδειξη. Το 3300-3400, για να βεβαιωθούν αυτοί που στέλουν το δεμα, το κλείνουν σε μεγαλύτερο βόλο που λέγεται φάκελος (βόλος σε μεγαλύτερους βόλους). Πρέπει να υπάρχει αστικοποίηση δλδ συγκέντρωση αγαθών σε ένα μέρος. Γύρω δλδ από το φάκελο, τον μεγαλύτερο βόλο, έβαζαν μια σφραγίδα πιθανόν του ιδιοκτήτη, τον αριθμό των βόλων και τα άλλα μορφής κέρματα που ήταν μέσα. Φάκελοι=πάντα από πηλό. Έτσι από εκεί έβλεπαν τι υπήρχε μέσα χωρίς να το σπάσουν. Τους φάκελους τους έβρισκαν συνήθως ακέραιους, δεν ήταν σπασμένοι. Λίγοι βρέθηκαν σπασμένοι. Όσο κι αν στέλνονταν αυτοί οι φάκελοι σε μακρινή απόσταση κ άγνωστης κοινωνίας, ήταν ολιγάριθμες κοινωνίες και οι άνθρωποι γνωρίζονταν κ είχαν προσωπικούς δεσμούς. Δεν γίνονταν εύκολα απάτες μεταξύ γνωστών.
Ένας φάκελος μετατρέπεται σε ορθογώνιο σχήμα και έτσι έχουμε τις πρώτες πινακίδες. Βλέπουμε κοιλότητες, χάρακτες. Παράλληλα σε διάφορες πόλεις παρουσιάζονται πινακίδες χωρίς εικονίδια μόνο με αριθμούς. Όλα αυτά είναι προιόν ετών παρατηρήσεων και ερευνών. Για αυτές τις εποχές που μιλάμε τώρα δεν έχουν σχέση με τις πινακίδες της Γραμμικής Α΄και της Γραμμικής Β΄, αλλά από πλευράς αριθμητικής. Οι περισσότερες δεν έχουν διαβαστεί. Περαιτέρω εξέλιξη: αρχίζουν να μιμούνται τα συστήματα των πραγμάτων που καταγράφουν. Αλλάζουν σε εικονίδια. Στο τέλος της 4ης χιλ.βλέπουμε βόλους με σημεία της πινακίδας για να μας δείξουν ότι μοιάζουν. Από τη μνημοτεχνική σημείωση περνάμε σε γραφή με πικτογράμματα, εικονίδια δλδ που αντιπροσώπευαν μια έννοια, ένα πράγμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

My favorite paintings etc.

My favorite paintings etc.
Η Άνοιξη, περ.1478, Ουφίτσι, Φλωρεντία, Μποτιτσέλι.

Η Αφροδίτη και ο Άρης, 1485, Λονδίνο, Μποτιτσέλι

Η Γαλατού, 1660, Ρέικσμουζέουμ Άμστερνταμ, Vermeer

Μεταννοούσα Μαγδαληνή{με κερί που καπνίζει},1635-7,Λος Άντζελες,George de la Tour

Pietà, 1499,Βασιλική Αγίου Πέτρου, Βατικανό,Michelangelo